Performans Değerlendirme Sistemi Nedir ?
Performans değerlendirme sistemi, çalışanların hedef ve yetenekleri doğrultusunda ölçülen başarıları ve başarısızlıklarını tayin edilmeye çalışılan raporlama sistemidir.
Personelin atanmış bir işe veya işletmedeki görevinde ki mevcut durumunu ölçmeye çalışan, tutum ve davranışlarını detaylı bir şekilde ortaya koyan bir sistemdir.
Performans Değerlendirme Sisteminin Avantajları Nelerdir ?
Çalışanlar için; zayıf ve eksik yönlerini raporlayarak kendini geliştirmesine olanak sağlar. Bu avantaj sayesinde hem kendi kariyer gelişiminde, hemde şirket için olumlu sonuçlar doğurur. Kendi verimini arttırarak rekabetçi ortamda avantaj yakalayabilmektedir.
Yöneticiler için; kendi bünyesindeki çalışanlarını ve iş verimini takip edebilir. Değerlendirmeler sonucunda takım iş biriliğini veya çalışma ortamını güçlendirebilir. Aynı zamanda bu değerlendirmeler sonucu kendinide değerlendirme şansı olur.
Şirketler için; hedeflerine ulaşma otansiyelini gösterir ve verimliliği arttırır. Çalışanlar arasında güçlü iletişim ve ilişkilerin oluşmasını sağlar. Böylelikle şirket genelinde verimin artı ve eksilerini raorlayarak gerekli değişiklikleri ve hedefleri denetleyebilir.
Performans Değerleme Sisteminin Dezavantajları Neledir ?
Performans değerlendirme sisteminin avantajları yanında potansiyel dezavantajları da mevcuttur. Bunlar aşağıda gösterilmiştir.
- Adil bir performans değerlendirme sisteminin olmaması işgörenin motivasyonunu bozar,
- Değerlendirme, özellikle de eleştiriyi kabul etmek istemeyen işgören söz konusu olduğu durumlarda, günlük çalışma ilişkilerine zarar verebilir,
- İşgören, geçmişte iyi planlanmamış sistemlerle ilgili kötü deneyimlere sahipse değerlendirme işlemine şüphe ile bakabilir,
- Değerlendirme yapan insanlar çoğu kez kötü puan vermekten kaçınmakta ve bu da önemli bir sorun yaratmaktadır,
- Aynı zamanda değerlendirmeyi etkileyen taraflı veya ırkçı davranışlar da olabilmektedir,
- Değerlendirme programlarının uygulanması hem vakit almakta hem de çok pahalıya mal olmaktadır
- Kurum içerisinde ilerlemenin kıdem temelinde olmasına inananlar arasında rahatsızlık yaratabilir.
Performans Değerlendirme Süreci ve Yöntemleri
Performans değerleme sistemini kurmak ve sistemi etkin bir şekilde kullanmak kolay değildir. İşletmenin kültürüne ve yapısına en uygun sistemi seçmek, kurmak ve kullanmak uzmanlık gerektiren bir eylemdir.
Performans değerleme sisteminin kurulabilmesi için öncelikle belli bir sürecin başlatılması ve ön çalışma yapılması gerekir. Bu nedenle daha başlangıcından itibaren performans değerleme sistemi bir takım faaliyetlerden oluşan bir süreç olarak kabul edilir
Bu sürecin başlıca faaliyetleri aşağıdaki gibi sayılabilir.
- Değerleme ortamının hazırlanması ve değerleme kriterlerinin belirlenmesi,
- Değerleme standartlarının belirlenmesi,
- Değerleme periyotlarının belirlenmesi,
- Değerlendiricilerin belirlenmesi ve eğitimi,
- Değerleme yönteminin belirlenmesi,
- Değerleme sonuçlarının geri bildirimi
Performans Değerleme Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar Ve Yapılan Hatalar
Performans değerlendirme esnasında çeşitli hatalar yapılabilir ve çeşitli sorunlarla karşılaşılabilir. Bu hatalar neticesinde hangi performans değerlendirme yöntemi kullanılırsa kullanılsın istenilen sonuçlar elde edilemez. Genellikle değerleyicilerden ve sistemin kendisinden kaynaklanan bu hatalar, çalışanların sağlıklı bir biçimde değerlendirilmesine imkân vermemektedir. Çalışanların performanslarının, yıl içinde gerçekleştirdikleri performanslarından daha düşük ya da daha yüksek olarak bulunması kullanılan performans değerlendirme yöntemine ve uygulayıcılara olan güveni önemli ölçüde azaltır. Bu durum performans değerlendirme ile elde edilmek istenen amacında gerçekleşmemesi sonucunu doğurmaktadır. Bu sebeple, uygulama esnasında düşülebilen hataları belirlemek ve gerekli önlemleri almak, hem uygulayıcıları hem de çalışanları tatmin edecek düzeyde bir performans değerlendirme uygulaması yapabilmek için gereklidir.
En çok yapılan hatalar;
- Bilinçsizce, Araştırma Yapılmadan Ve Acemice Bu İşe Kalkışmak
- Değerlemeye Karşıt Fikirler ve Önyargılar
- Sistemin Kötü Planlanmış Tasarımı ve Yürütülmesine İlişkin Sorunlar
- Değerlendirici Seçiminden Kaynaklanan Sorunlar
SONUÇ
İşletmenin başarısının devamı, üyelerinin üstün performans göstermelerine ve performanslarının değerlenmesine bağlıdır.
İşletmeler için, çalışanlara verilen görevlerin ne ölçüde gerçekleştirildiğini ya da sahip oldukları yeteneklerin neler olduğunu belirlemek oldukça zordur. Bu konu, örgütlerde özellikle performans yönetiminin ve değerlendirmesinin hızla önem kazanmasına yol açmaktadır. İşletmelerde işgörenlerden daha etkin yararlanmanın yolu, etkili bir performans yönetiminin kurulmasıdır. Performans yönetimi ile çalışanla yönetici arasında önemli bir bağ kurulmasının yanı sıra, örgütün amaçlarıyla ilgili farkındalığı artan ve hatta bu hedefleri benimseyen çalışanların olduğu bir organizasyon yaratılmaktadır.
Performans yönetimi sürecinin önemli unsurlarından biri de, performans değerlendirmedir. Sanıldığının aksine aynı anlamda olmayıp bu sürecin bir ana başlığı olan performans değerlendirme, insan kaynakları yönetiminin, işlevlerini yerine getirmesinde önemli veriler sağlayan bir süreçtir. Özellikle işgörenlerin, kariyer ve eğitim gereksinimlerinin belirlenmesinde, performans değerlendirme çalışmalarından yararlanılmaktadır. Yapılan değerlendirme sayesinde örgüt içinde çok yönlü bir iletişim sağlanarak, hem işgörenin hem de işletmenin gelişimine katkıda bulunulmaktadır. Bununla birlikte performans değerlendirme çalışmalarının başarılı olması performans kriterlerinin doğru seçilmesine, değerlendirmeyi yapacak kişilere yeterli eğitim verilmesine, işgörenin performans değerlendirme çalışmaları hakkında bilgilendirilmesine, performans değerlendirme yönteminin seçilmesine ve elde edilen sonuçların işgörenlere bildirilmesine bağlıdır.
Örnek Bir Performans Değerlendirme Araştırması İçin Tıklayınız.
KPI için yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
